Đầu tháng giêng âm lịch năm nay, cá trủng (hơi giống cá mòi nhưng thân mỏng hơn) từ ngoài biển theo thủy triều và gió Đông Nam tràn vào cửa Lỡ (xã Tam Hải), cửa An Hòa (xã Tam Quang) rồi lội ngược dòng sông Trường Giang, sông Tam Kỳ về phía thượng lưu để tìm thức ăn. Cá trủng ăn theo đàn, mỗi đàn có tới hàng trăm con và cá thường ăn nổi trên mặt nước… Thường vào buổi sáng sớm,, nước êm, ngư dân dùng thuyền máy nhỏ bủa chừng 4 đến 5 tấm lưới 3 lớp và gõ mạnh qua một lượt, cá trủng bị động bởi tiếng “gõ” mắc lưới hàng loạt, ngư dân cứ việc xâu lưới và gỡ những con cá trủng tươi rói có vảy màu trắng lấp lánh.

Ông Lê Văn Cầu, ngư dân thôn Phú Tân, xã Tam Xuân I (Núi Thành) phấn khởi nói: “Ra Tết, cứ buổi sáng tôi bủa chừng 2 vát lưới 3 lớp trong khoảng vài tiếng đồng hồ là thu trên dưới 20 kg cá trủng, bán với giá 10 đến 20 ngàn đồng/kg, tôi thu cũng được 2 đến 4 trăm ngàn”.

 Cùng với ông Cầu, nhiều ngư dân ven sông Trường Giang, sông Tam Kỳ thuộc xã Tam Xuân I, Tam Xuân II, Tam Anh Nam, Tam Tiến (huyện Núi Thành), xã Tam Phú (TP Tam Kỳ) cũng trúng đậm cá trủng ngay sau Tết Nguyên đán. Nhờ vậy, họ có được nguồn thu nhập khá để trang trải một số khoản trong tháng Giêng Hai.

 Cá trủng có vảy màu trắng bạc rất đẹp, to cỡ chừng 2 đến 3 ngón tay người lớn. Cá có giá rẻ, khoảng 10 đến 20 ngàn đồng/kg và được bày bán khắp các chợ trên địa bàn huyện Núi Thành, TP Tam Kỳ. Tuy cá có nhiều xương nhưng thịt thơm ngon; đem cá trủng làm sạch để nguyên vảy chiên xù dằm với nước mắm ớt tỏi ăn với cơm sau những ngày Tết “ngán” với nhiều loại thịt heo, gà… thì ngon không gì bằng. Hoặc cá trủng đem làm sạch kho ngọt với khế hay dưa chua… ăn với cơm nóng hoặc làm mồi nhấm lai rai chút rượu đế ngày đầu Xuân thì cũng thú vị!

 Tác giả: Văn Phin