Cũng như nhiều tỉnh thành khác, từ đầu tháng 6, các địa phương tại Quảng Nam đã bước vào Tháng hành động quốc gia về phòng chống bạo lực gia đình. Càng về cuối tháng, hoạt động hướng đến Ngày gia đình Việt Nam càng đa dạng, điểm nhấn là các cuộc thi ảnh, hội thi, lễ tuyên dương gia đình văn hóa…
Ở phạm vi toàn quốc, ngày truyền thống 28/6 đã thành “ngày hội”, với chương trình do Bộ VH-TT&DL khai mạc cuối tuần qua mang tên Ngày hội Gia đình Việt Nam 2023.
Từ tên gọi cuộc thi ảnh (Khoảnh khắc gia đình hạnh phúc) đến chủ đề ngày 28/6 năm nay (Gia đình hạnh phúc - Quốc gia thịnh vượng), dễ nhận ra “hạnh phúc” không chỉ là lát cắt, bó hẹp trong khuôn khổ một gia đình mà đã tạo dấu ấn ra với cộng đồng, đã nâng lên tầm quốc gia.
Riêng Tháng hành động quốc gia về phòng chống bạo lực gia đình, tôi đếm có cả thảy 16 chủ đề (hay là khẩu hiệu tổ chức) được đề cập, kiểu như: Giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa ứng xử tốt đẹp trong gia đình; Hãy để tình yêu thương sưởi ấm ngôi nhà bạn; Yêu thương và chia sẻ để xây dựng hạnh phúc gia đình; Hạnh phúc sẽ tỏa sáng trong gia đình không có bạo lực…
Tất cả sẽ là lý thuyết suông, sẽ khó có “quầng sáng” tỏ rạng trong mỗi tổ ấm nếu các chủ đề (khẩu hiệu) không thật sự gắn với một hành động cụ thể, không đánh thức suy tư của mỗi thành viên trong gia đình.
Vài ngày trước, các đội thi ở huyện Tiên Phước đã chia sẻ những câu chuyện mang tính riêng tư về kinh nghiệm, kiến thức, kỹ năng xây dựng, gắn kết gia đình… tại hội thi Gia đình hạnh phúc.
Tài khoản Facebook “Phụ nữ Hiệp Đức” cùng vài đơn vị khác cũng đang gây chú ý trên cộng đồng mạng với cuộc thi ảnh Khoảnh khắc gia đình hạnh phúc. Đếm tỉ lệ phần trăm số hộ gia đình văn hóa tăng - giảm (khi tổng kết phong trào) đôi khi cần cho công tác thống kê, đối chiếu và lập kế hoạch mới. Nhưng nếu dừng lại ở “lượng” thôi, chưa đủ. Còn phải có cái nhìn thật sâu về “chất”, về niềm hạnh phúc có thật đang bày biện phía bên trong cánh cổng của mỗi nhà.
Đừng nghĩ những khoảnh khắc hạnh phúc (như tên gọi của cuộc thi ảnh) chỉ là cảm xúc cá biệt. Bắt đầu từ khoảnh khắc ấy, hãy thử tưởng tượng: Mỗi sáng, các thành viên trong gia đình sẽ mang chúng ra với cộng đồng, hòa vào niềm vui chung. Và ngược lại.
Đã 22 năm kể từ khi ngày 28/6 trở thành Ngày gia đình Việt Nam, theo Quyết định số 72/2001/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ ký ban hành ngày 4/5/2001. Thời gian đủ cho một đứa trẻ chào đời, lớn lên, có thể tự tin bước ra khỏi gia đình cũ để gầy dựng gia đình mới.
Mục tiêu ban đầu của ngày 28/6 vẫn nguyên vẹn đó - thông điệp xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. Theo thời gian, giá trị gia đình ngày càng được tôn vinh, giá trị ấy cũng ngày càng được xã hội và chính các thành viên trong gia đình vun xới…
Trở lại “thông điệp tích cực” được đề cập từ đầu. Hạnh phúc vốn dĩ thiên hình vạn trạng, khó định nghĩa trọn vẹn, không dễ nắm bắt. Hạnh phúc cũng không quá xa vời, đôi khi rất gần gũi và thường khởi đi từ khuôn khổ gia đình để xác lập sự bền vững lâu dài.
Với gia đình Việt Nam, có thể bắt trọn một khoảnh khắc trong cuộc thi ảnh, có thể lấy một ngày (28/6) để nhắc nhớ, có thể lấy một tháng hành động (tháng 6) để nói không với bạo lực... Nhưng nỗi khát khao về niềm hạnh phúc thực sự thì chỉ có một đơn vị tính: năm (quanh năm).