Dấu ấn oai hùng

Ngôi nhà nằm sâu trong con hẻm nhỏ ở thôn Sâm Linh Tây (xã Tam Quang) phủ bóng rêu xanh khắp lối. Nơi này, gần 80 năm trước, là địa điểm ra đời của đội quân khởi nghĩa xứ Quảng mang tên Đội du kích Vũ Hùng.

Bà Huỳnh Thị Duyên, người trông coi ngôi nhà lịch sử này, nay cũng đã ngoài 70 tuổi. Bà Duyên là cháu nội của cụ Trơn - chủ nhân ngôi nhà có nhiều đóng góp cho hoạt động cách mạng địa phương.

Bà Duyên nói, là người kế thừa ngôi nhà, bà luôn ý thức được trách nhiệm với lịch sử nên sau này, dù có thời điểm bí bách, vợ chồng bà vẫn từ chối ý định bán đất.

Bởi ngôi nhà như một phần ký ức không thể thiếu đối với bà và gia đình, xem đó như kỷ vật vô giá mà bà nội đã để lại. Nhắc về địa điểm thành lập Đội du kích Vũ Hùng được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh, bà Duyên bày tỏ niềm vui, vì sau nhiều năm chờ đợi, cuối cùng nơi này cũng được ghi nhận.

Theo lịch sử địa phương, Đội du kích Vũ Hùng - đơn vị tiền thân của Lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh Quảng Nam được thành lập đêm 4/5/1945 tại nhà bà Trơn, ở ấp 1 (xã Xuân Quang, huyện Tam Kỳ - nay thuộc thôn Sâm Linh Tây, xã Tam Quang, Núi Thành). Ngay những ngày đầu thành lập, Đội du kích Vũ Hùng có 30 thành viên do đồng chí Nguyễn Ngọc Tân làm Đội trưởng và ông Bùi Xuân Hồng làm Đội phó.

Từ tổ chức vũ trang ban đầu đơn sơ, quá trình hoạt động, Đội du kích Vũ Hùng phát triển lớn mạnh về quân số, hoàn chỉnh về tổ chức quân sự, chất lượng chính trị, trình độ kỹ thuật, chiến thuật, khả năng sẵn sàng chiến đấu và đóng góp xuất sắc trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Về sau, Đội du kích Vũ Hùng hoạt động mở rộng trong phạm vi toàn tỉnh, trở thành nòng cốt trong nhân dân, với những chiến công vang dội từ khởi nghĩa Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ xâm lược...

Việc thành lập Đội du kích Vũ Hùng được xem là sự kiện quan trọng trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo phong trào cách mạng của Đảng bộ tỉnh Quảng Nam, đánh dấu bước phát triển vượt bậc trong quá trình chuẩn bị về lực lượng quân sự, tiến tới phát động khởi nghĩa giành chính quyền.

Trở thành “địa chỉ đỏ”

Gần 80 năm xây dựng và chiến đấu, địa điểm thành lập Đội du kích Vũ Hùng ngày ấy trở thành dấu mốc lịch sử quan trọng của LLVT tỉnh và nhân dân Núi Thành.

Ghi nhận những ý nghĩa lịch sử to lớn của di tích, ngày 20/11/2024, UBND tỉnh Quảng Nam quyết định công nhận, xếp bằng Di tích lịch sử cấp tỉnh đối với địa điểm thành lập Đội du kích Vũ Hùng.

Ông Phan Vĩnh Tiến - Chủ tịch UBND xã Tam Quang bày tỏ niềm vinh dự và tự hào khi Di tích lịch sử địa điểm thành lập Đội du kích Vũ Hùng được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh.

Với trách nhiệm của địa phương, xã Tam Quang sẽ tiếp tục bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa và thực hiện hiệu quả việc quản lý nhà nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Theo ông Tiến, địa phương mong muốn “biến di tích lịch sử này thành tài sản” nhằm phục vụ giáo dục truyền thống và phát triển kinh tế - xã hội, thông qua các giải pháp cụ thể, vừa trước mắt và lâu dài để tạo sức sống mới cho di tích.

“Chúng tôi mong muốn thời gian tới, các cấp các ngành tiếp tục quan tâm đầu tư, xây dựng các hạng mục công trình, nhất là tu sửa ngôi nhà bà Trơn và bia di tích” - ông Tiến đề nghị.

Ông Nguyễn Chí Dân - Phó Chủ tịch UBND huyện Núi Thành cho biết, việc xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh đối với Địa điểm thành lập Đội du kích Vũ Hùng xác lập thêm một “địa chỉ đỏ” ở địa phương.

Điều này có ý nghĩa lịch sử trong giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, truyền thống quê hương đối với các thế hệ cán bộ, chiến sĩ LLVT, thanh thiếu niên trên địa bàn toàn tỉnh nói chung và huyện Núi Thành nói riêng.

“Thời gian tới, bên cạnh xây dựng phương án bảo vệ và phát huy giá trị vốn có của di tích, xã Tam Quang và các ngành liên quan cần nghiên cứu tạo chuỗi tham quan gắn với việc giáo dục truyền thống cách mạng giữa Di tích lịch sử địa điểm thành lập Đội du kích Vũ Hùng với các di tích trên địa bàn huyện Núi Thanh như Di tích quốc gia địa điểm Chiến thắng Núi Thành, địa điểm thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên huyện Núi Thành - Chi bộ Quang Ánh Minh, rừng Định Phước - địa điểm thành lập Phủ ủy Tam Kỳ...” - ông Dân nói.